የስኳር በሽታ ምንድነው? የስኳር በሽታ ምልክቶች ምንድ ናቸው?

በዘመናችን ካሉ በሽታዎች መካከል ግንባር ቀደሙ የሆነው የስኳር በሽታ ለብዙ ገዳይ በሽታዎች መፈጠር ግንባር ቀደም ሚና የሚጫወትና በዓለም ላይ በጣም የተለመደ በሽታ ነው። የበሽታው ሙሉ ስም, የስኳር በሽታ, በግሪክ ውስጥ ስኳር ያለው ሽንት ማለት ነው. በጤናማ ሰዎች የጾም የደም ግሉኮስ መጠን ከ70-100 mg/dL መካከል ነው። ከዚህ መጠን በላይ ያለው የደም ስኳር መጠን መጨመር አብዛኛውን ጊዜ የስኳር በሽታን ያመለክታል. የበሽታው መንስኤ በማንኛውም ምክንያት በቂ ያልሆነ ወይም የማይገኝ የኢንሱሊን ሆርሞን ምርት ወይም የሰውነት ሕብረ ሕዋሳት ለኢንሱሊን ደንታ ቢስ ይሆናሉ። ብዙ ዓይነት የስኳር በሽታ ዓይነቶች አሉ, ብዙውን ጊዜ ከ 35-40 ዓመት በላይ በሆኑ ግለሰቦች ላይ የሚከሰት የስኳር በሽታ ዓይነት 2 ዓይነት ነው . ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ኢንሱሊን መቋቋም በመባልም ይታወቃል፣ ምንም እንኳን በቆሽት ውስጥ የሚገኘው የኢንሱሊን ምርት በቂ ቢሆንም፣ የዚህ ሆርሞን ስሜታዊ አለመሆን በሴሎች ውስጥ ያለውን የኢንሱሊን ሆርሞን የሚያውቁ ተቀባይዎች ስለማይሰሩ ነው። በዚህ ሁኔታ የደም ስኳር ወደ ቲሹዎች በኢንሱሊን ማጓጓዝ አይቻልም እና በደም ውስጥ ያለው የግሉኮስ መጠን ከመደበኛ በላይ ከፍ ይላል. ይህ ሁኔታ እንደ ደረቅ አፍ, ክብደት መቀነስ, ብዙ ውሃ መጠጣት እና ከመጠን በላይ መብላትን በመሳሰሉ ምልክቶች እራሱን ያሳያል.

ለብዙ የተለያዩ አስፈላጊ በሽታዎች ዋነኛ መንስኤ በሆነው ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ውስጥ ያሉትን የሕክምና መርሆች ሙሉ በሙሉ ማሟላት በጣም አስፈላጊ ነው. ለረጅም ጊዜ የሚቆይ የደም ስኳር; በአጠቃላይ በሰውነት ላይ በተለይም የልብና የደም ሥር (cardiovascular system)፣ ኩላሊት እና አይን ላይ ዘላቂ ጉዳት የሚያደርስ በመሆኑ የስኳር በሽታ ያለባቸው ግለሰቦች በአስቸኳይ የስኳር በሽታ ትምህርት እንዲወስዱ እና በአመጋገብ ሃኪሙ የተፈቀደውን የአመጋገብ መርሃ ግብር ሙሉ በሙሉ ማሟላት አለባቸው።

የስኳር በሽታ ምንድነው?

በአጠቃላይ በሕዝብ መካከል የስኳር በሽታ ተብሎ የሚጠራው የስኳር በሽታ (ስኳር በሽታ ) በአጠቃላይ በደም ውስጥ ያለው የግሉኮስ (ስኳር) መጠን ከመደበኛ በላይ ሲጨምር በሽንት ውስጥ ስኳር መኖሩን ያሳያል, ይህም በተለምዶ ስኳር መያዝ የለበትም. የተለያዩ ልዩነቶች ያሉት የስኳር በሽታ በአገራችን እና በአለም ላይ በጣም የተለመዱ በሽታዎች አንዱ ነው. በአለም አቀፍ የስኳር ህመም ፌዴሬሽን ባቀረበው አሀዛዊ መረጃ መሰረት ከ11 አዋቂ ሰዎች አንዱ የስኳር ህመምተኛ ሲሆን በየ6 ሰከንድ አንድ ሰው ከስኳር በሽታ ጋር በተያያዙ ችግሮች ይሞታል።

የስኳር በሽታ ምልክቶች ምንድ ናቸው?

የስኳር በሽታ በግለሰቦች ውስጥ በሶስት መሰረታዊ ምልክቶች እራሱን ያሳያል. እነዚህም ከመደበኛው በላይ መብላት እና እርካታ ማጣት፣ ተደጋጋሚ የሽንት መሽናት፣ በአፍ ውስጥ የመድረቅ እና የጣፋጭነት ስሜት እና በዚህም መሰረት ከመጠን በላይ ውሃ የመጠጣት ፍላጎት ተብለው ሊዘረዘሩ ይችላሉ። ከዚህ ውጪ በሰዎች ላይ ሊታዩ የሚችሉ ሌሎች የስኳር ህመም ምልክቶች እንደሚከተለው ሊዘረዘሩ ይችላሉ።

• የደካማነት እና የድካም ስሜት
• ፈጣን እና ያልታሰበ ክብደት መቀነስ
• ብዥ ያለ እይታ
• በእግሮች ላይ በመደንዘዝ እና በመደንዘዝ መልክ ምቾት ማጣት
• ቁስሎች ከተለመደው ቀርፋፋ ፈውስ
• የቆዳ መድረቅ እና ማሳከክ
• በአፍ ውስጥ አሴቶን የመሰለ ሽታ

የስኳር በሽታ መንስኤዎች ምንድን ናቸው?

በስኳር በሽታ መንስኤዎች ላይ በተደረጉ ብዙ ጥናቶች ምክንያት , የጄኔቲክ እና የአካባቢያዊ መንስኤዎች በስኳር በሽታ ውስጥ አንድ ላይ ሚና ይጫወታሉ. በመሠረቱ ሁለት ዓይነት የስኳር በሽታ ዓይነቶች አሉ፡- 1 ዓይነት የስኳር በሽታ እና ዓይነት 2 የስኳር በሽታ መንስኤዎች እንደ እነዚህ ዓይነቶች ይለያያሉ. ምንም እንኳን የጄኔቲክ ምክንያቶች ለ 1 ዓይነት የስኳር በሽታ መንስኤዎች ትልቅ ሚና ቢጫወቱም ፣ የደም ስኳርን ለመቆጣጠር የተሳተፈውን የኢንሱሊን ሆርሞን የሚያመነጨውን የጣፊያ አካልን የሚያበላሹ ቫይረሶች እና የሰውነት መከላከያ ስርዓቱ ሥራ ላይ የሚስተዋሉ እክሎችም ከምክንያቶቹ መካከል ይጠቀሳሉ። በሽታው. በተጨማሪም በብዛት በብዛት የሚታወቀው ዓይነት 2 የስኳር በሽታ መንስኤዎች እንደሚከተለው ሊዘረዘሩ ይችላሉ።

• ከመጠን ያለፈ ውፍረት (ከመጠን በላይ ውፍረት)
• በወላጆች ውስጥ የስኳር በሽታ ታሪክ መኖር
• ከፍተኛ ዕድሜ
• የማይንቀሳቀስ የአኗኗር ዘይቤ
• ውጥረት
• በእርግዝና ወቅት የእርግዝና የስኳር በሽታ እና ከወትሮው ከፍ ያለ የልደት ክብደት ያለው ልጅ በመውለድ

የስኳር በሽታ ዓይነቶች ምንድ ናቸው?

የስኳር በሽታ ዓይነቶች እንደሚከተለው ተዘርዝረዋል ።

• ዓይነት 1 የስኳር በሽታ (ኢንሱሊን-ጥገኛ የስኳር በሽታ)፡- ብዙውን ጊዜ በልጅነት ጊዜ የሚከሰት የስኳር በሽታ በቆሽት ውስጥ በቂ ያልሆነ ወይም በቂ ያልሆነ የኢንሱሊን ምርት በመፈጠሩ የሚከሰት እና የውጭ ኢንሱሊን መውሰድ ያስፈልገዋል።
• ዓይነት 2 የስኳር በሽታ፡- ሴሎች በደም ውስጥ ያለውን የስኳር መጠን የሚቆጣጠረው ኢንሱሊን ለተባለው ሆርሞን ቸልተኛ በመሆን ምክንያት የሚከሰት የስኳር በሽታ ነው።
• በአዋቂዎች ውስጥ የተደበቀ ራስ-ሰር የስኳር በሽታ (LADA)፡- ከአይነት 1 ጋር ተመሳሳይ የሆነ የኢንሱሊን ጥገኛ የሆነ የስኳር በሽታ፣ በእድሜ የገፉ እና በራስ-ሰር የሚመጣ በሽታ (ሰውነት በሽታን የመከላከል ስርዓት ውስጥ ባለው ብልሽት እራሱን ይጎዳል)።
• የብስለት ጅማሬ የስኳር ህመም (MODY)፡- በለጋ እድሜው ከሚታየው ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ጋር ተመሳሳይ የሆነ የስኳር በሽታ አይነት።
• የእርግዝና የስኳር በሽታ፡- በእርግዝና ወቅት የሚፈጠር የስኳር በሽታ አይነት

ከላይ ከተጠቀሱት የስኳር በሽታ ዓይነቶች በተጨማሪ የስኳር በሽታ ቅድመ-ጊዜ ( ድብቅ የስኳር በሽታ) ተብሎ የሚጠራው ጊዜ, ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ከመፈጠሩ በፊት ያለው ጊዜ ነው, ይህም የስኳር በሽታን ለመመርመር በቂ መጠን ሳይኖረው በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን በትንሹ ከፍ ሊል ይችላል. የስኳር በሽታ መፈጠርን መከላከል ወይም ማቀዝቀዝ የሚቻለው በትክክለኛው ህክምና እና አመጋገብ ነው. በጣም የተለመዱት ሁለቱ የስኳር በሽታ ዓይነቶች አንድ ዓይነት የስኳር በሽታ እና ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ናቸው .

የስኳር በሽታ እንዴት ይታወቃል?

ለስኳር በሽታ ምርመራ ጥቅም ላይ የሚውሉት ሁለቱ መሠረታዊ ፈተናዎች የጾም የደም ስኳር መጠን እና የአፍ ውስጥ የግሉኮስ መቻቻል ፈተና (OGTT) እንዲሁም የስኳር ሎድ ፈተና በመባል ይታወቃሉ። በጤናማ ሰዎች የጾም የደም ስኳር መጠን በአማካይ ከ70-100 mg/Dl ይለያያል። የስኳር በሽታን ለመመርመር የጾም የደም ስኳር መጠን ከ126 mg/Dl በላይ በቂ ነው። ይህ ዋጋ ከ100-126 mg/Dl ከሆነ፣ ከፕራንዲያል የደም ስኳር በኋላ OGTTን ለግለሰቡ በመተግበር ይመረመራል። ምግቡ ከተጀመረ ከ2 ሰአት በኋላ በደም ውስጥ ያለውን የስኳር መጠን በመለካት በደም ውስጥ ያለው የግሉኮስ መጠን ከ200 mg/Dl በላይ የስኳር በሽታ ጠቋሚ ሲሆን ከ140-199 mg/Dl መካከል ያለው የደም ውስጥ የግሉኮስ መጠን የቅድመ-ስኳር በሽታን አመላካች ነው። ቅድመ-የስኳር በሽታ ተብሎ የሚጠራ ጊዜ. በተጨማሪም፣ ባለፉት 3 ወራት ገደማ የነበረውን የደም ስኳር መጠን የሚያንፀባርቀው የHbA1C ምርመራ፣ ከ7% በላይ መሆን የስኳር በሽታ መያዙን ያሳያል።

የስኳር ህመምተኞች እንዴት መመገብ አለባቸው?

ብዙውን ጊዜ የስኳር ህመምተኞች ልዩ አመጋገብ ይከተላሉ. የስኳር በሽታ አመጋገብ ወይም የስኳር በሽታ አመጋገብ ማለት በጣም ጤናማ ምግቦችን በመጠኑ መመገብ እና ከመደበኛው የምግብ ሰአት ጋር መጣበቅ ማለት ነው። ጤናማ አመጋገብ በተፈጥሮ ንጥረ ነገሮች የበለፀገ እና ዝቅተኛ ስብ እና ካሎሪ ያለው ጤናማ አመጋገብ በስኳር ህመምተኞች አመጋገብ ውስጥ ተመራጭ መሆን አለበት። ዋናዎቹ ፍራፍሬዎችና አትክልቶች እና ሙሉ እህሎች ናቸው. እንደ እውነቱ ከሆነ, የስኳር በሽታ አመጋገብ ለብዙ ሰዎች በጣም ጥሩ ከሆኑ የአመጋገብ ዕቅዶች አንዱ ሊሆን ይችላል. የስኳር በሽታ ወይም ቅድመ-የስኳር በሽታ ካለብዎ ጤናማ የአመጋገብ ዕቅድ ለማዘጋጀት እንዲረዳዎ ሐኪምዎ የአመጋገብ ባለሙያን እንዲያማክሩ ይመክራል። ይህ አመጋገብ የደምዎን ስኳር (ግሉኮስ) ለመቆጣጠር፣ ክብደትዎን ለመቆጣጠር እና እንደ ከፍተኛ የደም ግፊት እና ከፍተኛ የደም ቅባቶች ያሉ የልብ በሽታ አምጪ ሁኔታዎችን ለመቆጣጠር ይረዳዎታል። በስኳር በሽታ ውስጥ መደበኛ ቁጥጥር አስፈላጊ ነው. ስኳር ሌሎች በርካታ በሽታዎችን ስለሚያስነሳ መደበኛ የጤና ምርመራ ያስፈልገዋል። ቼክ አፕ እንዴት እንደሚደረግ ለሚለው ጥያቄ መልስ ላይ እንደተገለጸው አመጋገብን ብቻ ሳይሆን መደበኛ ምርመራም ለስኳር ህመምተኞች ጠቃሚ ጠቀሜታ ይኖረዋል።

ለስኳር ህመምተኞች አመጋገብ ለምን አስፈላጊ ነው?

ተጨማሪ ካሎሪዎችን እና ስብን ሲጠቀሙ ፣ ማለትም ፣ ከዕለታዊ ካሎሪዎ ፍላጎቶች በላይ ፣ ሰውነትዎ በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን የማይፈለግ ጭማሪ ይፈጥራል። በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን ቁጥጥር ካልተደረገለት ወደ ከባድ ችግሮች ሊመራ ይችላል ለምሳሌ የደም ስኳር መጠን (hyperglycemia) በዚህ ከቀጠለ ለረጅም ጊዜ የሚቆዩ እንደ ነርቭ፣ ኩላሊት እና ልብ ላይ ጉዳት ያስከትላል። ጤናማ የምግብ ምርጫዎችን በማድረግ እና የአመጋገብ ልማዶችን በመከታተል የደምዎን የስኳር መጠን ደህንነቱ በተጠበቀ ክልል ውስጥ እንዲቆይ ማድረግ ይችላሉ። ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ላለባቸው ብዙ ሰዎች ክብደት መቀነስ የደም ስኳርን ለመቆጣጠር ቀላል ያደርገዋል እና ሌሎች በርካታ የጤና ጥቅሞችን ይሰጣል። በዚህ ምክንያት ከውፍረት ቀዶ ጥገና እርዳታ ማግኘት እና ዶክተሩ አስፈላጊ ሆኖ ከተገኘ እንደ ሊዋጥ የሚችል የጨጓራ ​​ፊኛ እና የጨጓራ ​​እጀታ የመሳሰሉ ዘዴዎችን መጠቀም አስፈላጊ ሊሆን ይችላል.

ድብቅ ስኳር ምንድን ነው?

የተደበቀ ስኳር በሕዝብ ዘንድ ተወዳጅ ቃል ነው. አንድ ሰው በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን ከሚገባው በላይ ከፍ ያለ ነው ነገር ግን እንደ የስኳር በሽታ ሊቆጠር ከሚችለው ከፍተኛ ክልል ውስጥ አይደሉም። በእንደዚህ ዓይነት ሕመምተኞች ላይ በተደረጉት ትንታኔዎች የተገኙት ዋጋዎች በተለመደው ክልል ውስጥ አይደሉም. ይሁን እንጂ ዓይነት 2 የስኳር በሽታ እንዳለበት ለመመርመር በቂ አይደለም. በእነዚህ አጋጣሚዎች ድብቅ የስኳር በሽታ የሕክምና ምርመራ ይደረጋል. ምንም እንኳን ድብቅ የስኳር ህመምተኞች እንደ የስኳር ህመምተኞች ባይቆጠሩም, ለስኳር በሽታ እጩዎች ናቸው. በቅድመ-ስኳር በሽታ ለተያዙ ታካሚዎች ከፍተኛ ተጋላጭነት ባለው ቡድን ውስጥ በመሆናቸው አስፈላጊውን ጥንቃቄ ማድረግ በጣም አስፈላጊ ነው.

ድብቅ የስኳር በሽታ ምልክቶች ምንድ ናቸው?

ምንም እንኳን ድብቅ የስኳር በሽታ ምርመራው ረሃብን እና ጥጋብ እሴቶችን በመመልከት ይገመገማል, ታካሚዎችን ወደዚህ ደረጃ የሚያደርሱ አንዳንድ ምክንያቶች አሉ. አንድ ሰው የሚሰማው ልዩነት የተደበቀ የስኳር በሽታ መኖሩን ጥያቄ ሊያነሳ ይችላል. ከእነዚህ ልዩነቶች ውስጥ በጣም የተለመደው ረሃብ እና ፈጣን መብላት ነው. ድብቅ የስኳር ህመምተኞች የስኳር ህመም ምልክቶች በከፊል ለስኳር በሽታ ተጋላጭነታቸው ምክንያት እንደሚያሳዩ ተስተውሏል ። በተለይም የረሃብ አለመቻቻል እና ውጥረት በስኳር ህመምተኞች ላይ ይከሰታሉ. ከጾም እና ከቁርጠት በኋላ ባለው የደም ስኳር መጠን ልዩነት እንደሚታየው፣ በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን አለመመጣጠን ከጣፋጭ የአመጋገብ ችግሮች ጋር ሊከሰት ይችላል። በዕለት ተዕለት ሕይወታችን ውስጥ እነዚህን ቀውሶች ባናስተውልም፣ ትንሽ ምልክቶች ሊሰጡን ይችላሉ። በድጋሚ, ከተመገቡ በኋላ እንደ እንቅልፍ, ድካም እና ድክመት ያሉ ሁኔታዎች በማንኛውም ሰው ላይ ሊደርሱ የሚችሉ ዝርዝሮች ናቸው. ነገር ግን በድብቅ ስኳር ምክንያት ከሆነ, በእርግጠኝነት ትንሽ የተለየ ስሜት ይሰማዎታል. ይህ እርግጠኛ ያልሆነ ነገር ካጋጠመዎት ወይም እርግጠኛ ካልሆኑ በእርግጠኝነት ዶክተር ማየት አለብዎት። የቅድመ የስኳር በሽታ ምልክቶች አንዱ ይህ ድክመት እና እንቅልፍ ማጣት ነው። ከምግብ በኋላ, ድካም በድንገት ይሰማል እና እንቅልፍ ይጀምራል.

የስኳር በሽታ ሕክምና ዘዴዎች ምንድ ናቸው?

የስኳር በሽታ ሕክምና ዘዴዎች እንደ በሽታው ዓይነት ይለያያሉ. በ 1 ዓይነት የስኳር በሽታ ውስጥ የሕክምና የአመጋገብ ሕክምና ከኢንሱሊን ሕክምና ጋር በጥንቃቄ መተግበር አለበት. የታካሚው አመጋገብ በሀኪሙ የታሰበው የኢንሱሊን መጠን እና እቅድ መሰረት በአመጋገብ ባለሙያው የታቀደ ነው. ዓይነት 1 የስኳር በሽታ ያለባቸውን ግለሰቦች ህይወት በካርቦሃይድሬት ቆጠራ አፕሊኬሽን በጣም ቀላል ማድረግ ይቻላል፣ በዚህ ጊዜ የኢንሱሊን መጠን በምግብ ውስጥ ባለው የካርቦሃይድሬት መጠን ሊስተካከል ይችላል። ዓይነት 2 የስኳር በሽታ ባለባቸው ግለሰቦች ሕክምናው በአጠቃላይ የአመጋገብ ስርዓትን ከማረጋገጥ በተጨማሪ ሴሎችን ለኢንሱሊን ሆርሞን ያላቸውን ስሜት ለመጨመር ወይም የኢንሱሊን ሆርሞን ልቀትን ለመጨመር በአፍ የሚወሰድ የፀረ-ዲያቢቲክ መድኃኒቶችን መጠቀምን ያጠቃልላል ።

በስኳር በሽታ ውስጥ ሊታሰብባቸው የሚገቡ ነገሮች እና የሚመከሩ የሕክምና መርሆዎች ካልተከተሉ, በደም ውስጥ ያለው የስኳር መጠን ብዙ የጤና ችግሮችን ያስከትላል, በተለይም የነርቭ ሕመም (የነርቭ መጎዳት), ኔፍሮፓቲ (በኩላሊት ላይ የሚደርስ ጉዳት) እና ሬቲኖፓቲ (የአይን ሬቲና ላይ ጉዳት ያደርሳል). ስለዚህ, የስኳር በሽታ ያለበት ግለሰብ ከሆኑ, መደበኛ ምርመራዎችን ማድረግዎን አይርሱ.